الَّذِينَ طَغَوْا فِي الْبِلَادِ
همانها که در شهرها [و کشورهای متمدّن]، طغیان و سرکشی [از حدود و آداب و احکام] کردند.11
11 - «طَغَوْا» فعل ماضی از مصدر طغیان است. طغیان انسان، همچون طغیان رودخانه و سیلاب آن، خروج از حدود و حریم است و خرابی و خسران به بار میآورد. «طاغوت» از مصدر طغیان، به هر طغیانگر متکبری گفته میشود که با ظلم و ستم و خودمحوری، میان مردم خدایی میکند. این کلمه که 8 بار در قرآن تکرار شده، عمدتاً طاغوت را در برابر الله قرار داده [نساء 76 (4:76) و زمر 17 (39:17) ]، و انکار او [بقره 256 (2:256) و 257]، نفی داوریاش [نساء 60 (4:60) ]. دوری کردن از او [زمر 17 (39:17) ] را فرمان داده، و سرسپردگان طاغوت را مذمّت کرده است [نساء 51 (4:51) و 60 (4:60) ].