وَثَمُودَ الَّذِينَ جَابُوا الصَّخْرَ بِالْوَادِ
و [نیز] قوم ثمود را، همان کسانی که سنگها را در وادی [برای کاخسازی] میبریدند.9
9 - پیمودن راه در سفرهای متعارف با وسائط نقلیه امروزی چندان کار مشکلی نیست، اما گاهی راه هموار نیست، و صخره و کوه مانع میشود، در این صورت چارهای جز نقب و تونل زدن یا عملیات سخت جاده سازی به کمک دینامیت وماشین آلات سنگین راه سازی نیست. در هرحال باید مانع را از مقابل برداشت تا به هدف مطلوب رسید. قوم «ثمود»، که داستان آن در سورههای متعددی از قرآن آمده است، هنرمعماریشان همین حفاری و تراشیدن سنگهای سخت برای راه سازی و خانهسازی در دل کوهها بوده است. کلمهای که قرآن برای هنر آنان به کار برده، دقیقاً مشتق از مصدر «اجابت» است: «وَثَمُودَ الَّذِینَ جَابُوا الصَّخْرَ بِالْوَادِ» [وقوم ثمود که صخرهها را در شهرها میبریدند- سوره فجر آیه 9 (89:9) ]
از 43 باری که مشتقات واژه اجابت در قرآن به کار رفته است، این تنها موردی است که اجابت در مفهوم مادی اصلی و ریشهای خود مصرف شده است! گویا نازل کننده قرآن قصد داشته از این طریق به ما بفهماند همچنان که برای رسیدن به مقصد لازم است صخرههای سخت را از پیش پا برداشت، در اجابت دعا نیز باید موانع سخت میان خود و محبوب را، حتی اگر دلهای سنگ شده باشد، نرم و رام کرد!