فَكَذَّبُوهُ فَعَقَرُوهَا فَدَمْدَمَ عَلَيْهِمْ رَبُّهُم بِذَنبِهِمْ فَسَوَّاهَا
پس [اما] او را تکذیب کردند و آن [ناقه] را کشتند.17 پس پروردگارشان در عوارض اعمالشان، کارشان را یکسره کرد18 و [خانه و سرزمینشان را با خاک] یکسان نمود.19
17 - به کشتن شتر به طریق معمول و با آب دادن و... که با ذبح از گلو انجام میشود، «نَحرْ» گفته میشود [کوثر 2 (108:2) ]، اما وحشیانه کشتن و قطع دست و پا را «عقر» میگویند و قوم ثمود شتر را عقر کردند. بریدن نخل خرما از بیخ را نیز با همین کلمه بیان میکنند. نحوه این نافرمانی و پی کردن شتر را که با سکوت رضایتآمیز مردم توسط تبهکاری انجام شد، در سورههای: قمر 29 (54:29) ، اعراف 77 (7:77) ، هود 68 (11:68) و شمس 14 (91:14) میتوانید مطالعه کنید.
به سخن حکیمانه امام علی(ع): جز این نیست که شتر صالح را یک نفر کشت، اما خدا عذاب را به همه آن قوم تعمیم داد، زیرا همگی [با سکوتشان عملاً] به این کار رضایت دادند. خداوند سبحان فرمود: [همگی] آن را کشتند و نادم گشتند. [خطبه 201 بند 2- إِنَّمَا عَقَرَ نَاقَهَ ثَمُودَ رَجُلٌ واحِدٌ فَعَمَّهُمُ اللهُ بِالْعَذَابِ لَمَّا عَمُّوهُ بِالرِّضَا، فَقَالَ سُبْحَانَهُ فَعَقَرُوها فَأَصْبَحُوا نادِمِین].
18 - کلمه «دَمْدَمَ» فقط یکبار در قرآن آمده است. گفته میشود دمدم [همچون سلسل، کبکب و...] تکرار «دم» است و آن را خشم گرفتن، با خاک یکسان کردن و فرا گرفتن شمردهاند. گویا «ذنب» که بر آثار و عوارض عمل سوء دلالت میکند، آنها را فرا گرفت و دیارشان را با زلزلهای با زمین یکسان ساخت.
19 - «فَسَوَّاهَا» دلالت بر فرو ریختن بناهای آنان و یکسان و برابر ساختن آن با خاک میکند.