أَلَيْسَ اللَّهُ بِأَحْكَمِ الْحَاكِمِينَ
آیا خدا استوارترین حکم کنندگان نیست؟8
8 - «تکذیب دین» فقط انکار زبانی کافرین نیست، مؤمنان نیز اگر به آنچه ایمان آوردهاند عمل نکنند، دین، به معنای ارتباط عمل امروز با سرنوشت فردا، را عملاً انکار کردهاند. بنابراین تکذیب دین در این آیه، متوقف شدن در ایمان زبانی است. نگاه کنید به سوره ماعون که تکذیب کننده دین را همان نمازگزار سهلانگار، ریاکار و مالپرستی معرفی کرده است که یتیم را از خود میراند و انگیزهای برای سیر کردن گرسنگان ندارد.
وقتی انسان در احسن تقویم آفریده شده و می تواند با قیام به حق و تحت تأثیر جاذبه آن، به نیروی ایمان و عمل صالح صعود، یا با تسلیم و تن دادن به جاذبههای دنیایی در منجلاب فساد سقوط کند، دیگر چه جای انکار رابطه عمل با اجر و پاداش است [فَمَا یُکَذِّبُکَ بَعْدُ بِالدِّینِ]؟ انسانی که با «حرکت» ماهیّت خود را میسازد و در کشاکش سختیها و زیر و روشدنهای زندگی جوهر انسانی و هویت خود را بروز میدهد، چه جای تکذیب حاکمیت حساب و کتاب و میزان عدل و انصاف است؟ حکم خدای «أَحْکَمِ الْحَاکِمِینَ» آنچنان دقیق و محکم است که کوچکترین عملی را نادیده نمیگیرد و عالم را آنچنان نظامی بخشیده که هر کس محصول عمل خود را دریافت میکند.