وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا وَكُفْرًا وَتَفْرِيقًا بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَإِرْصَادًا لِّـمَنْ حَارَبَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ مِن قَبْلُ وَلَيَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا الْحُسْنَى وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ
و [گروهی دیگر] کسانی هستند که مسجدی به منظور زیان زدن [به نهضت اسلامی] و انکار [توحید و نبوّت] و ایجاد تفرقه میان مؤمنین و کمینگاهی [=سنگر و پایگاهی] برای کسی که پیش از این به جنگ با خدا و رسول پرداخته بود، 140 برگرفتند. و [با وجود چنین قصد و نیتی، به دروغ] سوگندِ مؤکد یاد می‌کنند که ما جز [انجام] بهترین کار نظر دیگری نداشتیم 141 و خدا گواه است که دروغ می‌گویند.
140- از نظر بسیاری از عوام‌الناس ساده لوح، بنای مسجد، صرف نظر از قصد و نیت بانیان آن، قداست دارد. اینهم هشدار دیگری است در این سوره که چه بسا مکان عبادت خدا لانه شیطان و سنگر خیانتکاران گردد و شیطان صفتانی با سوء استفاده از ایمان و احساسات دینی مردم، در اماکنی ضربه خود را از درون بر مؤمنین وارد سازند. در اینکه کمینگاه و پایگاه قرار دادن این مسجد برای چه کسی بوده؛ گفته‌اند بانیان این مسجد حامیان شخصی به نام «ابو عامر راهب» مسیحی بودند که چون با هجرت پیامبر اسلام به مدینه موقعیتش به عنوان یک مبلغ و راهب مسیحی متزلزل شده بود، بنای مخالفت با پیامبر گذاشت و کافران مکه را علیه ایشان تحریک کرد و حتی در جنگ احد نیز علیه مسلمانان شرکت نمود، اما چون توفیق نیافت، نزد امپراطور روم رفت تا از او علیه این نهضت نوپا کمک بگیرد و به طرفدارانش در مدینه پیغام داد اگر پایگاهی تحت عنوان مسجد بسازند، می‌توان از آن سنگر برای ایجاد شکاف در میان مسلمانان استفاده کرد. اشاره به این طرح و توطئه، عبرتی است برای مسلمانان که چگونه سیاست‌های بیگانه یا مستبدین داخلی می‌توانند سنگر توحید را به ضدّ خود تبدیل سازند و مردم ناآگاه را در خدمت اهداف دنیائی خود بسیج نمایند و به شرک و شخصیت‌پرستی و ترویج خرافات بپردازند.
به کار بردن فعل «اتَّخَذُواْ»، به جای بنا کردن و ساختن مسجد، تأکیدی است بر تغییر کاربری و سوء استفاده نامشروع از این مکان، که اگر فعل «بنا کردن» به کار می‌رفت، احساس مثبت می‌بخشید و زشتی این نیت شوم را اندکی می‌پوشاند.
141- «حُسْنَى» مؤنث مجازی احسن [بهترین] است. منافقین ادعا می‌کردند ما قصد بهترین کارها را داشتیم!