يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قَاتِلُوا الَّذِينَ يَلُونَكُم مِّنَ الْكُفَّارِ وَلْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ
ای کسانی که ایمان آوردهاید، با کافران [متجاوزی] که به شما نزدیکاند پیکار کنید 164 و باید در شما سرسختی [=صلابت] ببینند 165 [تا هوس تجاوز نکنند] و بدانید که خدا با پرهیزکاران است [تا مبادا از جاده انصاف و عدالت خارج شوید].
164- تأکیدی که روی کلمه « یَلُونَکُم» [همجوارتان] شده، معلوم میدارد که منظور کفار سراسر عالم نیست تا بتوان توسعه جهانی اسلام از آن نتیجه گرفت، مقصود، کفار محاربی است که به خاطر همجواریشان خطر بالقوهای برای مسلمانان به شمار میرفتند و همانند آب و آتش ممکن نبوده در کنار هم باشند. چنین هم نبوده که به صرف کافر بودن جنگ بلامقدمه با آنها لازم باشد، این آیه را باید مرتبط با سایر آیات سوره و هماهنگ با قوانین قید شده در آن [در مورد قتال] دانست و در هیچیک از آیاتِ سوره توبه فرمانی به جنگ رهائیبخش برای توسعه اسلام به سرزمینهای دیگر نشده است. نتیجه آنکه بدون مقدمه و به خاطر گسترش اسلام نمیتوان با کفار درگیر شد.
165- «غلیظ» مقابل «رقیق» است و دلالت بر سفت و محکم، برخلاف سُست و سهلانگار بودن میکند. همچنان که جوانه ظریف و نازک وقتی سخت و ستبر شد، میتواند بر ساق خویش در برابر طوفانها بایستد [فتح 29 (48:29) - ...کَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَی عَلَی سُوقِهِ...]. واژه غلیظ را قرآن درباره میثاق، عذاب و فرشتگان سختگیر نیز به کار برده است.